چهار مرحله ازانعقاد قرارداد تا پرداخت پیش پرداخت

شما می دانید بعد از اینکه مناقصه برگزار گردید و شرکتی کمترین قیمت را پیشنهاد داده بود چه مراحلی را باید انجام دهد ؟ در این مقاله مرحله به مرحله کارهایی که پیمانکار می بایست انجام دهد را توضیح خواهیم داد.

انعقاد قرارداد:

پس از مشخص شدن پیمانکار برنده و ابلاغ به وی ، او موظف است ظرف مهلت تعین شده نسبت به اقدامات بعدی جهت انعقاد قرارداد اقدام کند که هرکدام به ترتیب و جداگانه در ذیل تشریح شده است.

ضمانت نامه حسن اجرای تعهدات:

کارفرما برای اینکه مطمین شود که پیمانکار در بین راه پروژه را رها نخواهد کرد و یا در کیفیت کار کوتاهی نخواهد کرد ضمانتی بعنوان حسن اجرای تعهدات از پیمانکار اخذ می کند. که پیمانکار موظف است نسبت به تهیه ضمانت نامه بانکی معادل 5% (در شرکت های خصوصی درصد این ضمانت با نظر کارفرما از 5 % تا 15% متغیر می باشد) مبلغ پیشنهادی خود ضمانت نامه به کارفرما ارایه نماید تا در صورت بروز مشکل و یا عدم همکاری پیمانکار این ضمانت نامه وصول شده و نسبت به رفع ایرادات احتمالی اقدام گردد و یا ممکن است کارفرما با وصول این ضمانت نامه پیمانکار جزء دیگری را انتخاب نمابد و ادامه کار را به او بسپارد.

تنظیم قرارداد :

تنظیم قرارداد با پیمانکار طبق شرایط پیمان و اسناد مناقصه که در هنگام شرکت در مناقصه مورد تائید پیمانکار بوده ، بین پیمانکار و کارفرما منعقد میگردد. یک قرارداد حداقل باید موارد ذیل در ان قید شده باشد.

الف: مشخصات طرفین:

جهت عقد هر قرارداد حقوقی ای می بایست مشخصات طرفین بطور کامل اعم از نام اقتصادی ، کد اقتصادی ، شناسه ملی ، شماره ثبت ، آدرس، تلفن ،کد پستی و صاحبان امضاء مجاز طرفین می بایست قید گردد. تا در صورت بروز مشکل بتوان ابلاغ های قضایی و یا مکاتبات اداری را به همان ادرس و مشخصات ارسال کرد.و یا در سازمان بیمه تامین اجتماعی و یا اداره مالیاتی بتوان همدیگر را رصد کرد و از وضعیت عمومی طرف مقابل اطلاع پیدا نمود.

ب: موضوع پیمان :

موضوع پیمان همان موضوع و عملیاتی است که در اسناد مناقصه ارایه شده بود و حال در قرارداد باید به صراحت موضوع پیمان مشخص گردد ، بعنوان مثال “تامین مواد و مصالح و اجرای پل زیرگذر خیابان مفتح تهران ” که در این موضوع مشخص می کند تهیه مواد و مصالح به عهده کیست ، اجرا کننده چه کسی می باشد ، موضوع اجراء چیست و محل اجرا کجاست، در قرارداد های متفاوت موضوع به فراخور آن پیمان متفاوت می باشد.

ج: مبلغ پیمان :

مبلغ پیشنهادی پیمانکار که در اسناد مناقصه ارایه داده و مورد تائید کمیته برگزاری مناقصه شده بعنوان مبلغ پیمان در قرارداد قید میگردد.

نکته 1: باتوجه به این که درکارهای پیمانکاری ممکن است یعضی از احجام کار در طول اجرای پروژه تغییر پیدا کنند ، کارفرما یک تلرانس حدود بیست و پنج درصدی مثبت و منفی بعلت تغییر در احجام قرار می دهد تا چنانچه تغییراتی در احجام صورت گرفت بتواند از این تلرانس استفاده کند و حق الزحمه پیمانکار را پرداخت نماید و از سقف قرارداد تجاوز ننماید.

نکته 2: بخاطر اینکه قراردادهای پیمانکاری معمولا بلند مدت است و در چندین سال اجراء میگردد و با توجه به اینکه ایران یک کشور با اقتصاد تورمی است برای اینکه پیمانکار متضرر نشده و بتواند ادامه کار را انجام دهد با توافق طرفین بر اساس شاخص تورم که از طرف بانک مرکزی اعلام میگردد به صورت فصلی و یا شش ماهه و یا سالانه به مبالغ اعلامی پیمانکار تعدیل تعلق میگیرد که می بایست توسط کارفرما پرداخت صورت گیرد و این موضوع به توافق طرفین بستگس دارد.

نکته 3 : بعضی از کارفرماها برای اینکه پیمانکار را تشویق به اجرای کار زودتر از موعد مقرر کنند ممکن است مشوق هایی در قرارداد لحاظ کنند که در مبلغ قرارداد تاثیر گذار باشد و بلعکس اگر دیرتر از موعد مقرر پروژه تکمیل و تحویل گردد جرایمی به پیمانکار تعلق گیرد که مبلغ پیمان کاهش پیدا نماید.

د: مدت پیمان :

حداکثر مدت زمانی است که پیمانکار متعهد می شود با ابلاغ کتبی شروع بکار و یا امضاء قرارداد، پروژه را تکمیل کند و به صورت کامل به کارفرما تحویل نماید. در پروژه های بزرگ برای اینکه پروژه در موعد مقرر تکمیل گردد و جهت کنترل و نظارت بر پروژه ، مدت زمان کل به شکست های زمانی کوتاه تبدیل می شود تا پیمانکار و مراحل پیشرفت کار مورد ارزیابی قرار گیرد.

ه: تعهدات پیمانکار:

کلیه تعهداتی است که پیمانکار قبول به انجام دادن آن می کند در این بند از قرارداد آورده می شود و پیمانکار متعهد میگردد طبق تعهدات داده شده عمل نماید که در ذیل به چند مورد اشاره میگردد.

اجرای دقیق پروژه طبق نقشه ها و اسناد و شرح کار ارایه شده توسط کارفرما.
استفاده از مواد و مصالح مورد تائید کارفرما.
معرفی نماینده خود و یا سرپرست کارگاه به کارفرما .
رعایت مسایل ایمنی و حفاظت فردی و محیطی در محیط کارگاه .
بکارگیری نیروی متخصص و مورد نظر کارفرما مطابق با نیاز پروژه .
پرداخت حقوق دستمزد و حق بیمه پرسنل در موعدهای مقرر .
اخذ بیمه مسئولیت برای پروژه .
مطالعه دقیق اسناد مناقصه و ارایه قیمت و عدم قبول تغییر قیمت بدلیل جهل در بررسی اسناد فنی .
جبران خسارت احتمالی به کارگران و یا کارفرما در صورت بروز حوادث .
اجرای به موقع پروژه و تحویل پروژه در تاریخ مقرر .
جوابگو بودن به نامه های کارفرما و یا نامه های ارسالی از سمت کارفرما .
اطلاع کتبی و سریع به کارفرما درصورت تغییر ادرس دفتر مرکزی قید شده در قرارد.
و… .

خ: تعهدات کارفرما :

در مقابل پیمانکار ، کارفرما نیز موظف است تعهداتی را قبول نماید و در اجرای آن پایبند باشد که نمونه هایی از به شرح ذیل می باشد

معرفی نماینده تام الاختیار به پیمانکار.
تحویل به موقع محل اجرای عملیات به پیمانکار
اخذ به موقع مجوز های لازم جهت ساخت ساز
پرداخت به موقع پیش پرداخت و صورت وضعیت های پیماکار طبق زمان های توافق شده
و… .

ج: دوره تضمین :

بعد اجرای 97% از عملیات و آماده شده محل جهت بهره برداری، دارایی ساخته شده با تنظیم صورتجلسه تحویل موقت، تحویل کارفرما می گردد تا چنانچه نیاز دارد از محل استفاده نماید و در صورتجلسه تحویل موقت چنانچه محل مورد بهره برداری نواقصی داشته باشد، پیمانکار می بایست از زمان تحویل موقت حداکثر تا زمان تحویل دایم رفع عیب نماید. بازه زمانی بین تحویل موقت و تحویل دایم که مدت زمان آن با توافق طرفین می باشد بعنوان دوره تضمین شناخته می شود و چنانچه در این بازه زمانی در دارایی ساخته شده اشکالاتی رویت شود که ناشی از کم کاری و یا عدم کیفیت کار پیمانکار باشد، پیمانکار می بایست نسبت به رفع آن اقدام کند ودر غیر این صورت کارفرما از سپرده حسن انجام کار پیمانکار کسر می نماید و نسبت به رفع نواقص راسا اقدام میکند. این نکته قابل توجه می باشد که هزینه نگهداری دارایی در دوره تضمین به عهده کارفرما می باشد.

ز: تعدیل قیمت ها:

با توجه به اقتصاد تورمی در ایران، این قسمت نیز در قرارداد قید می گردد که چنانچه افزایش قیمت ناگهانی از زمان شروع تا اتمام پروژه داشتیم ، چگونه می بایست عمل کرد و معیار ارزیابی تورم و یا ارایه تعدیل از سمت کارفرما به پیمانکار چه مرجعی خواهد بود. که معمولا مبنای محاسبه تعدیل نرخ اعلامی بانک مرکزی یا مرکز امار ایران برای فصل های متفاوت می باشد .

ر: حوادث غیر مترقبه :

اگر اتفاق ناگهانی و خاصی (سیل ، زلزله ، جنگ و… ) در طول اجرای پروژه افتد که هیچ کدام از طرفین مسبب ان نباشد، شرایطی را در قرارداد لحاظ می کنند تا چنانچه اتفاقی افتاد ، بتوانند با یکدیگر توافق کنند که پروژه را به اتمام برسانند و یا قرارداد را فسخ نمایند.

ل: مراجع حل اختلاف :

در صورت بروز اختلاف بین پیمانکار و کارفرما و یا تفسیر های متعدد از بند های قرارداد ، در این بند مشخص میکنند که به چه مرجعی میتوانند مراجعه کنند و این اختلاف را حل و فصل نمایند. معمولا در این بند قرارداد ذکر میگردد ابتدا با گفتگو بین طرفین سعی در سازش می نمایند و چنانچه به نتیجه نرسیدیک نفر از طرف کارفرما و یک نفر از طرف پیمانکار و یک نفر بی طرف انتخاب میکنند تا اختلاف حل گردد و چنانچه مسمر ثمر نبود هر کدام از طرفین می توانند به مراجع قضایی مراجعه کنند و پیگیر حق و حقوق خود باشند.

ابطال ضمانت نامه شرکت در مناقصه

پس از اخذ ضمانت حسن انجام تعهدات و عقد قرارداد با پیمانکار حال نوبت آزاد سازی ضمانت شرکت در مناقصه پیمانکار میگردد که ضمانت نفر اول و دوم که تا حال نزد کارفرما بوده به پیمانکار مسترد میگردد ،لازم بذکر است ضمانت شرکت در مناقصه نفرات سوم به بعد پس از مشخص شدن نتیج مناقصه مستردد می گردد.

ارایه ضمانت نامه پیش پرداخت:

کارفرما جهت تقویت بنیه مالی پیمانکار و طبق مفاد قرارداد، معمولا درصدی از قرارداد را قبل از شروع به کار بصورت پیش پرداخت به پیمانکار پرداخت می کند . و پیماکار جهت دریافت این مبلغ می بایست ضمانت نامه بانکی معتبر به کارفرما تسلیم کند، پس از تسلیم ضمانت نامه بانکی توسط پیمانکار و تایید صحت ضمانت توسط کارفرما ، مبلغ پیش پرداخت توافقی به حساب پیمانکار واریز میگردد.

پیمانکار جهت هر ضمانت نامه مبلغی را بعنوان کارمزد بانکی و 10% مبلغ ضمانت نامه را بعنوان سپرده نقدی نزد بانک سپرده گذاری می نماید و الباقی ان ضربدر 120% میگردد و در قبال ان وثیقه ای به بانک واسپاری میگردد.

تصور بانک جهت ارایه ضمانت نامه بانکی به مشتریان خود بدین گونه است که اگر ضمانت نامه توسط ذینفع به اجرا گذاشته شد و مبلغ آن وصول گردید ، بانک جهت رسیدن به پول خود می بایست وثیقه مشتری را به اجرا بگذارد که این نیاز به زمان و مراحل مختلف می باشد، بنابراین بانک ضمانت 120% می گیرد که 20% درصد مازاد، جبران هزینه های وصول وثیقه و خسارت احتمالی را نماید.